شامپو

کلمه شامپو از یک لغت هندو به نام چامپانا (Champana) به معنای ماساژ دادن گرفته شده است.قبل از پیدایش شامپو به صورت امروزی، مردم برای شستشوی موی خود از مواد گیاهی مانند سدر و چوبک و کتیرا و مواد معدنی مانند خاکهای سیلیسی استفاده می نمودند. پس از آن، استفاده از صابون برای شستن موی سر بسیار متداول گردید تا اینکه دترجنتهای صناعی شناخته و انواع ملایم آن در شامپوهای نوین به کار گرفته شد. البته در حال حاضر، هنوز هم بسیاری از مردم به علت عدم آگاهی از مشکلی که قلیایی بودن صابون و سختی آب برای مو پدید می آورد از صابون برای شستن موی خود استفاده می کنند.

      مهمترین عملکرد شامپو، تمیزکردن مو و پوست سر و برطرف نمودن چرک و آلودگی از روی سطح آن است. البته پاک کنندگی یک شامپو امروزه، ویژگی مشترک همه شامپوها به شمار می آید و رقابت شامپوها بر سر مساله زیبا نمودن موی سر همزمان با پاکیزگی سطح آن است.

زیبایی های مو که می توان از شامپو انتظار داشت موارد زیر می باشند:

Gloss and Shimmering درخشش و تلالو،

Softness نرمی

Manageability قابلیت اداره و فرم دهی

Fullness انبوه به نظر آمدن

 Ease of combing سهولت شانه خوری

علت تنوع شامپوها

    همانطور که  همه ما در فروشگاه ها مشاهده می کنیم امروزه طیف وسیعی از شامپوها در بازار دیده می شوند. علت تنوع شامپوها بدون شک  وجود متغیرهای بسیار زیادی است که در طراحی فرمول شامپو وجود دارد. مثلا اینکه موها از نظر میزان چربی پوست سر، خشک و چرب یا معمولی باشد یا اینکه فرم مو صاف، مجعد یا فرفری باشد یا مثلا اینکه موها با مواد شیمیایی مثل مواد دکلره، رنگ، فر و ... دستکاری شده باشند، از طرف دیگر سلیقه مصرف کننده درانتخاب شکل و حالت شامپو، میزان کف و سهولت آبکشی و شست و شو حتی خصوصیاتی مثل رنگ و بو و بسته بندی  همگی می توانند متغیرهای فرمول نویسی یک شامپو باشند.از آنجا که  که بسیاری از این متغیرها متضاد یکدیگر بوده و جمع پذیر نیستند تولید کننده، برای اینکه بتواند سلیقه متنوع مشتریان را پاسخگو باشد مجبور است شامپوهای متنوعی ارائه دهد تا نیاز همه آنها را براورده نماید. چرا که حتی سلیقه یک فرد نیز با گذشت زمان تغییر می کند. این یک واقعیت است که همه مردم دوست دارند فراورده های جدید را آزمایش و تجربه نمایند.  

تقسیم بندی شامپوها

شامپوها را می توان به روشهای مختلفی تقسیم بندی نمود:

تقسیم بندی بر اساس شکل ظاهری:

شامپوها می توانند با ظاهر شفاف، صدفی، خمیری، ژل و یا حتی جامد به بازار عرضه شوند. رنگهای متنوع، روایح گوناگون، بسته بندی های مختلف نیز شکل ظاهری شامپو را تغییر می دهند.

 تقسیم بندی بر اساس نوع مو:

شامپو برای موی چرب، خشک یا معمولی

شامپو برای موی رنگ شده

شامپو حجم دهنده برای انبوه به نظر آمدن موی کم پشت

 شامپو ضخیم کننده برای موی افزایش ضخامت تدریجی موهای نازک

شامپو برای نگهداری از فرهای مطلوب برای کسانی که حالت فر مویشان زیباست یا کسانی که موی خود را با مواد شیمیایی فرکرده اند.

شامپو برای کسانی که فر موهایشان ریز و نازیباست و دوست دارند حالت وز مویشان برطرف شود.

شامپو کلاسیک برای کسانی  که دارای موی نرمال هستند و بیش از هرچیز سادگی و نظافت را از موی خود می خواهند مانند آقایانی که دارای موی کوتاه و بدون مشکل و دستکاری نشده هستند.

 تقسیم بندی بر اساس میزان ملایمت

شامپو خیلی ملایم، شامپو ملایم، شامپو معمولی، شامپو غلیظ

تقسیم بندی بر اساس داشتن مواد خاص برای منظوری خاص

شامپو ضدشوره، شامپو ویتامینه و ...

شامپوها از پاک‌کننده‌های سنتزی آنیونی هستند. شامپوی مناسب بعد از پاک کردن و تمیز کردن پوست و مو ، اثر نامطلوبی بجا نمی‌گذارد و باعث براق شدن موها می‌شود. همچنین موها براحتی آبکشی شده و شانه می‌شوند. علاوه بر این ، یک شامپوی خوب باعث می‌شود چربی موها زیاد و بار الکتریکی در آن جمع نشود (یعنی هنگام شانه زدن موها به هوا بلند نشوند). بالاخره شامپو نباید باعث تحریک چشم و پوست شود.

فرمول کلی

اکثر شامپوها دارای فرمول یکسان سدیم لوریل اتر سولفات و تری اتانول آمین لورین سولفات هستند. بنابراین اکثر شامپوها کار مشترکی انجام می‌دهند.بجز برخی از شامپوها که مصارف خاصی دارند.

نظر پزشکان در مورد نوع شامپوها

    پزشکان متخصص پوست و مو ، اتفاق نظر دارند که نوع شامپو هیچ تاثیری در کاهش ریزش مو و یا پیشگیری از ریزش مو ندارد. غلظت زیاد (که تنها با افزودن بیشتر موادی مثل نمک طعام ایجاد می شود) ، عطر و بوی دل‌انگیز ، رنگهای متنوع و شکل و حالت صدفی مانند ، روشهایی هستند که از نظر روانی تاثیر بسزایی برای جلب مشتری دارند.

اجزای تشکیل دهنده شامپو

عامل پاک کننده : عامل پاک کننده باعث جدا شدن ذرات چرک و کاهش چربی از سطح مو می‌شود که خود ، شامل 3 دسته مواد فعال سطحی آنیونی (مثل سدیم لوریل اتر سولفات و تری اتانول آمین سولفات) ، آمفوتری (ثل بتاتین کوکو آمیدو پروپیل) و غیر یونی هستند.

عامل تقویت کننده کف : عامل تقویت کننده کف (مثل بتاتین) باعث ایجاد کف غلیظ مقاوم می‌شوند.

عامل حالت دهنده مو : عامل حالت دهنده مو باعث می‌شود مو به آسانی شانه شود و هنگام شانه کردن به هوا بلند نشود.

عامل نگهدارنده : عامل نگهدارنده مو را از مواد ضدعفونی کننده و میکروب کش نگه می‌دارد.

 مواد جانبی تشکیل دهنده شامپو

عامل صدفی کننده : عامل صدفی کننده (مانند اتیلن گلیکول) به شامپو حالت و شکل صدفی می‌دهد.

عامل غلیظ کننده : عامل غلیظ کننده (مثل نمک طعام) باعث غلیظ شدن شامپو می‌شود.

 عامل رنگ و مو

عوامل بالا ، مواد تشکیل دهنده عموم شامپوها می‌باشند. اما علاوه بر این مواد ، گاهی مواد دیگری هم به شامپوها زده می‌شود که چند نمونه از این مواد عبارتند از:

حنا : حنا خاصیت ضدمیکروبی دارد و برای رفع بیماری پوستی مناسب است.

بانونی : بانونی خاصیت ضدمیکروبی و ضدقارچی دارد ، باعث طلایی جلوه دادن مو می‌شود. همچنین تقویت کننده پوست و مو است.

سدر : سدر برای تقویت مو و دفع شوره سر مناسب است. سدر همچنین ضدعفونی کننده است و مقاومت عفونت‌های پوستی را افزایش می‌دهد.

کتیرا : کتیرا خاصیت تقویت کنندگی برای پوست و مو ندارد و به منظورهای غیر ضروری مانند غلیظ شدن شامپو به آن اضافه می‌شود.

 انواع شامپو بر اساس نوع مو

شامپوها بر اساس نوع مو به چرب ، معمولی و خشک تقسیم می‌شوند. شامپو برای مو‌های چرب ، باید دارای قدرت پاک کنندکی بیشتر و روغن کمتر باشد. شامپو برای موهای خشک دارای مقداری نرم کننده است. موهای چرب باید هر روز ، موهای معمولی یک روز در میان و موهای خشک دو سه روز در میان شسته شوند.

شامپوهای طبی

گفته شد که کارکرد و توانایی شامپوهای مختلف در حفظ موها تفاوت زیادی ندارند. اما برخی از شامپوها ساختمان متفاوتی دارند و کاربرد‌های آن بخصوص است، مثل شامپوهایی که جنبه دارویی و طبی دارند. از جمله این شامپوها می‌توان به شامپوهای ضد التهاب و ضد جوش ، شامپوهای ضد قارچ و ضد شوره ، شامپوهای درمان کننده جوش سر ، شامپوهای التیام دهنده پوست و تسریع کننده ایجاد بافت اشاره کرد.

         قبل از پیدایش شامپو به صورت امروزی، مردم برای شستشوی موی خود از مواد گیاهی مانند سدر و چوبک و کتیرا و مواد معدنی مانند خاکهای سیلیسی استفاده می نمودند. پس از آن، استفاده از صابون برای شستن موی سر بسیار متداول گردید تا اینکه دترجنتهای صناعی شناخته و انواع ملایم آن در شامپوهای نوین به کار گرفته شد. البته در حال حاضر، هنوز هم بسیاری از مردم به علت عدم آگاهی از مشکلی که قلیایی بودن صابون و سختی آب برای مو پدید می آورد از صابون برای شستن موی خود استفاده می کنند.

         مهمترین عملکرد شامپو، تمیزکردن مو و پوست سر و برطرف نمودن چرک و آلودگی از روی سطح آن است. البته پاک کنندگی یک شامپو امروزه، ویژگی مشترک همه شامپوها به شمار می آید و رقابت شامپوها بر سر مساله زیبا نمودن موی سر همزمان با پاکیزگی سطح آن است.

? زیبایی های مو که می توان از شامپو انتظار داشت موارد زیر می باشند:

? Gloss and Shimmering درخشش و تلالو،

? Softness نرمی

? Manageability قابلیت اداره و فرم دهی

? Fullness انبوه به نظر آمدن

? Ease of combing سهولت شانه خوری

 علت تنوع شامپوها؟

همانطور که همه ما در فروشگاه ها مشاهده می کنیم امروزه طیف وسیعی از شامپوها در بازار دیده می شوند. علت تنوع شامپوها بدون شک وجود متغیرهای بسیار زیادی است که در طراحی فرمول شامپو وجود دارد. مثلا اینکه موها از نظر میزان چربی پوست سر، خشک و چرب یا معمولی باشد یا اینکه فرم مو صاف، مجعد یا فرفری باشد یا مثلا اینکه موها با مواد شیمیایی مثل مواد دکلره، رنگ، فر و ... دستکاری شده باشند، از طرف دیگر سلیقه مصرف کننده درانتخاب شکل و حالت شامپو، میزان کف و سهولت آبکشی و شست و شو حتی خصوصیاتی مثل رنگ و بو و بسته بندی همگی می توانند متغیرهای فرمول نویسی یک شامپو باشند. از آنجا که که بسیاری از این متغیرها متضاد یکدیگر بوده و جمع پذیر نیستند تولید کننده، برای اینکه بتواند سلیقه متنوع مشتریان را پاسخگو باشد مجبور است شامپوهای متنوعی ارائه دهد تا نیاز همه آنها را برآورده نماید. چرا که حتی سلیقه یک فرد نیز با گذشت زمان تغییر می کند. این یک واقعیت است که همه مردم دوست دارند فراورده های جدید را آزمایش و تجربه نمایند.

تقسیم بندی شامپوها؟

 شامپوها را می توان به روشهای مختلفی تقسیم بندی نمود:

 تقسیم بندی بر اساس شکل ظاهری:

     ـ شامپوها می توانند با ظاهر شفاف، صدفی، خمیری، ژل و یا حتی جامد به بازار عرضه شوند. رنگهای متنوع، روایح گوناگون، بسته بندی های مختلف نیز شکل ظاهری شامپو را تغییر می دهند.

 تقسیم بندی بر اساس نوع مو:

      ـ شامپو برای موی چرب، خشک یا معمولی

      ـ شامپو برای موی رنگ شده

      ـ شامپو حجم دهنده برای انبوه به نظر آمدن موی کم پشت

      ـ شامپو ضخیم کننده برای موی افزایش ضخامت تدریجی موهای نازک

      ـ شامپو برای نگهداری از فرهای مطلوب برای کسانی که حالت فر مویشان زیباست یا کسانی که موی خود را با مواد شیمیایی فرکرده اند.

      ـ شامپو برای کسانی که فر موهایشان ریز و نازیباست و دوست دارند حالت وز مویشان برطرف شود.

      ـ شامپو کلاسیک برای کسانی که دارای موی نرمال هستند و بیش از هرچیز سادگی و نظافت را از موی خود می خواهند مانند آقایانی که دارای موی     کوتاه و بدون مشکل و دستکاری نشده هستند.

چگونه در خانه شامپو طبیعی بسازیم ؟

محصولات زیبایی می توانند به شما در داشتن ظاهری زیبا کمک کنند. محصولات بهداشتی زیبایی حتما نباید گران قیمت باشند و شما می توانید محصولات زیبایی را با بهترین نتایج در منزل تهیه کنید.

شامپو های گیاهی : راحت ترین راه برای ساختن یک شامپوی گیاهی این است که اول با یک شامپوی ملایم شروع کنید و سپس دم کرده (معجون دست ساز) خود را به آن اضافه کنید باضافه چند قطره از روغن های خوش بو کننده((Essential Oils برای خوش بو کردن موها.

شامپو بچه برای اینکار بسیار مناسب است. شما به یک قسمت از شامپو و 5 قسمت از دم کرده خود نیاز دارید. انواع مختلف گیاهان وجود دارند که شما می توانید از آنها استفاده کنید. اما شما باید حتما خصوصیات هر گیاه را مطالعه کرده و سپس اقدام به درست کردن شامپوی گیاهی نمایید تا از سالم و بی ضرر بودن آن اطمینان حاصل نمایید. دانه های سیر و پیاز و پوست گردو موهای تیره را روشن می کند. اسطوخودوس برای موهای چرب مفید است. جعفری موهای شما را شفاف و براق می کند و مثل اکلیل کوهی شوره سر را از بین می برد. اکلیل کوهی و پوست گردو می توانند موهای شما را تیره تر نمایند. Lime Flowers گلهای آهکی مثل آویشن موی شما را نرم و لطیف میکند. گل لادن رشد مو را تسریع می کند و مریم گلی نه تنها موها را تیره بلکه موهای خاکستری و سفید را به همان اندازه نرم می کند.

شامپو ماست: 3 قاشق سوپخوری ماست ، 3 قاشق سوپخوری آب و 3 قاشق سوپخوری ژلاتین را مخلوط کرده و بروی مو ماساژ دهید. سپس موهایتان را آبکشی کنید.

شامپو مو با عسل: 1 قاشق چایخوری عسل را به اضافه 4 فنجان آب گرم به اضافه 1 قطره روغن معطر یا عطر دلخواهتان را مخلوط کنید. طبق معمول موهای خود را بشویید.

بلافاصله بعد از شستن آنها را خشک کردید مخلوط بدست آمده را آهسته به موهایتان بزنید بطوری که تمام تارهای موی شما آغشته به این مخلوط شود. بگذارید موهایتان در هوای آزاد (ترجیحا ) خشک شده تا شما موهای براق و نرمی داشته باشید.

 شامپوهای دارویی – گیاهی

شامپوهای دارویی – گیاهی که کمتر موجب تحریک مو می شوند، اختلال ترشح پوست را نیز درمان می نمایند که شامل انواع زیرند:

• شامپو جوشانده چوبک: یکی از شامپوهای مناسب موی سر می باشد که برای شست و شو ابتدا باید یکصد گرم چوبک را در یک لیتر آب به مدت 15-30 دقیقه جوشانده و پس از گذراندن از صافی، مصرف نمایید.

شامپوی ذکر شده به علت دارا بودن ""ساپوتین"" موی سر را به خوبی تمیز نموده و دارای مواد قلیایی نیست و پوست سر را تحریک نمی کند.

• شامپو تخم مرغ: یکی دیگر از پاک کننده های موی سر می باشد که برای موهای لطیف خراب شده مصرف می شود. برای شست و شو باید دو عدد زرده تخم مرغ را در یک لیوان آب خیلی گرم حل نموده و از صافی گذراند و سپس موی سر را شست.

• شامپو چوبک و تخم مرغ : می توان جوشانده چوبک و دو عدد زرده تخم مرغ از صافی گذشته را مخلوط کرده و به عنوان شامپو برای موهای شکننده و بسیار کثیف استفاده نمود

 چگونه از شامپو استفاده کنیم ؟

شامپوها اصولا به سه فرم مایع (Liquid)، ژل شامپو (Gel Shampoo ) و شامپو کرم (Cream  Shampoo) عرضه میشوند. صرف نظر ار فرم شامپو، ابتدا موها را به خوبی خیس کرده و سپس کمی از شامپو را به موها زده، یک تا سه دقیقه موها را ماساژ دهید تا به خوبی کف کند. سپس سر را کاملا  شسته و آبکشی نمایید. در صورتی که هر روز سر را میشویید، یک بار شامپو زدن در هر بار حمام رفتن کافی است. در غیر این صورت، حد اقل دو بار شامپو بزنید. شستشو با آب سرد موجب درخشان تر شدن رنگ موها میشود.

شامپوهای ضد شوره معمولا دارای دوره و روش کاربرد محدودی هستند.  روش کاربرد این شامپوها در ابتدای درمان معمولا هر روز و یا یک روز در میان به مدت یک ماه و پس از آن به صورت یک بار در هفته و به مدت یک سال است.

 نوشته شده توسط دکترمحمدحسین احمدزاده در شنبه 88/11/3 و ساعت 9:56 صبح | نظرات دیگران()